آشنایی با انواع چای و دمنوش

وجود انواع دمنوش موجب شده افراد با هر سلیقه‌ای به سمت این نوشیدنی‌ها کشیده شوند. دمنوش یکی از نوشیدنی‌های گرم است که امروزه از پر طرفدارترین نوع نوشیدنی‌ها محسوب می‌شود. در واقع به نوشیدنی ساخته شده از گیاهان دارویی و ادویه جات دمنوش گفته می‌شود. دمنوش‌های گیاهی یا به طور آماده در عطاری‌ها فروخته می‌شوند و یا می‌توانید گیاهان را بخرید و خودتان دمنوش تهیه کنید. مثلاً برای تهیه دمنوش گل گاوزبان، گل ختمی، به لیمو، سنبل الطیب، باید هر کدام از این گیاهان را جداگانه خریده، بکوبید و در آب جوش بگذارید چند دقیقه بماند و دم بکشد.

انواع دمنوش رنگ‌های متنوعی دارند. از قرمز و نارنجی و زرد و سرخابی گرفته تا سیاه. البته در دمنوش‌ها با توجه به مدت زمان جوشیدن، رنگ‌ها تغییر می‌کنند. دمنوش‌ها ممکن است ترکیبی نیز باشند، یعنی از ترکیب چند گیاه به دست آیند که خواص این نوع دمنوش‌ها بیشتر است چرا که خواص چند گیاه با هم ترکیب می‌گردد.

انواع دمنوش

انواع دمنوش برای دسته‌ای از افراد حتی بیشتر از چای سیاه و سبز اهمیت دارد. چرا که این دمنوش‌ها خواص و مزیت بالایی برای بدن دارند. حتی برخی از دمنوش‌ها علاوه بر مصرف روزانه، به عنوان دارو استفاده می‌شوند و عوارض بسیار کمتری از دارو‌های شیمیایی دارند. در ادامه به چند مورد از انواع دمنوش‌های مصرفی آن اشاره می‌کنیم.

دمنوش گیاهی بابونه

طبع دمنوش بابونه معتدل و در بابونه‌های صحرایی به سمت گرم و خشک است. از خواص آن به موارد زیر می‌توان اشاره کرد.

خواص: ضد بلغم و آرام بخش اعصاب، به ویژه اعصاب معده و روده، تقویت‌کننده کلی سیستم عصبی و…… است و علاوه بر آن، ضد تب، ضد انگل، شست و شو‌دهنده بسیار قوی برای کلیه‌، ضد یبوست و اشتها‌آور است.

دمنوش گیاهی به لیمو

 طبع این دمنوش گرم است و از خواص آن می‌توان به آرام بخش بودن، تقویت معده و آثار ضد نفخ و حافظه اشاره کرد.

دمنوش گیاهی دارچین

به دلیل طبع گرم و خشکی که دارد، محرکی عالی برای اعصاب به شمار می‌رود.

از دیگر ویژگی‌های آن، نشاط‌آوری و رفع دلهره، شست و شو‌دهنده کلیه، دفع‌کننده اخلاط رطوبتی، تقویت‌کننده و مؤثر در درمان پا و درد‌های رطوبتی مانند درد مفاصل را می‌توان نام برد.

دمنوش گیاهی زنجبیل

طبع این دمنوش، گرم و خشک است و ضد بلغم است.

از خواص این دمنوش اگر بخواهیم اسم ببریم می‌توان مقوی اعصاب، تقویت‌کننده حافظه، ضد درد مفاصل، ضد مسمومیت‌های غذایی، ضد رطوبت مزاج، حل‌کننده سنـگ‌های صفراوی، خون ساز، مقوی دستگاه گوارش، درمان‌کننده بسیار خوب تب مالت و ضد سرطان را ذکر کرد.

دمنوش گیاهی زیرفون

طبع این دمنوش گرم است. در این راستا مصرف زیاد آن باعث کاهش فشار خون می‌شود.

خواص: این چای در درمان ناراحتی‌های عصبی و تشنج‌ها، نقرس، بیماری‌های ریوی و زکام، می‌ـگرن‌های مزمن، بی‌خوابی، سردرد، غلظت خون، آرتروز، استفراغ، روماتیسم و درد‌های سیاتیکی کاربرد دارد.

دمنوش گیاهی مرزنجوش

آرام بخش اعصاب، بهترین داروی میگرن کهنه و درد شقیقه‌ها و سردرد، خلط‌آور، تقویت عمومی بدن، تب بر، ضد نفخ و ورم معده، اسهال، اخلال مضره، اشتها‌آور، سرما خوردگی است.

دمنوش گل همیشه بهار

 دمنوش گل همیشه بهار از بهترین انواع دمنوش به شمار می‌رود. این گیاه متعلق به خانواده کاسنی است و گل‌های درشت به رنگ زرد و نارنجی دارد. ضد التهاب و آنتی باکتریال و محرک ایمنی در بدن است.

درمان عفونت‌های گوش، ورم ملتحمه چشم، تسکین گلودرد و التهابات دهانی و اختلالات دستگاه گوارش را موجب می‌شود.

لیمو عمانی

اشتها‌آور، درمان نفس تنگی، فسفر و پتاسیم، ویتأمین‌های c b a و کلسیم، سدیم منیزیم.

دمنوش ملیسا

این گیاه از خانواده نعنا است و آن را در دسته بادرنجبویه نیز میتوان معرفی کرد و به عنوان دمنوشی با صفات:  آرام بخش، تقویت کننده حافظه، ضد اسپاسم، تقویت کننده اعصاب، ضد نفخ میتوان نام برد.

دمنوش مریم گلی

 طبع این دمنوش گرم است. تقویت روح، بدن و افزایش طول عمر را موجب می‌شود.

خواص: رفع یبوست، تب بر، درمان بیماری صرع و فلج، آرام‌کننده اعصاب و تقویت‌کننده عضلات، درمان دل درد و نفخ، پایین آورنده فشار خون، درمان سوختگی، درمان اختلالات یائسگی، درمان بحران‌های آسم.

دمنوش نعناع

 همان طور که می‌دانید نعناع یک گیاه معروف است. دمنوش نعناع از انواع دمنوش‌های خوش طعم به شمار می‌رود.

خواص: لطیف‌کننده خون، ضد پرمویی، مفرح و مقوی قلب، مقوی اعصاب معده، بادشکن، اشتها‌آور، دافع صفرا، پاکسازی و تقویت کبد، کمک به هضم غذا، طحال، مسکن ناراحتی‌های گوارشی، برای سرما خوردگی و بیماری‌های حلق و گلو (از پونه قوی‌تر است)، سکسکه، تهوع، اسهال، دل پیچه، بواسیر، دردشکم، تب، ضد نفخ، هورمون‌های زنانه کاهنده هورمون‌های مردانه.

رقابت اصلی بین دمنوش و چای است، رقابتی دیرینه و پر از رمز و راز

چای‌ها نیز از نوشیدنی‌هایی هستند که اکثر کشور‌های جهان از آن استفاده می‌کنند. در کشور ایران پر مصرف‌ترین نوشیدنی پس از آب، چای است. پس از چیدن برگ چای، مراحل اکسیداسیون، حرارت دهی، خشک‌سازی و افزودن گیاهان، گل‌ها، چاشنی‌ها و میوه‌های دیگر بر روی آن انجام می‌شود تا چای فرآوری شده به دست مصرف‌کنندگان برسد.

چای ترکیبات زیادی دارد که هم مفید و هم مضر هستند. بنابراین مصرف متعادل چای می‌تواند مفید باشد و مثل سایر نوشیدنی‌ها نباید در مصرف آن زیاده روی شود. چای محرکی بسیار ملایم است که این خاصیت به دلیل مقدار کافئین موجود درچای است.

انواع چای سیاه

نوشیدن لیوانی چای در هر ساعتی از شبانه روز حس خوبی به فرد می‌دهد و باعث می‌شود خستگی و انرژی از دست رفته، با مصرف چای جایگزین شود. چای‌ها انواع متفاوتی دارند و خود زیر مجموعه‌ای از انواع دمنوش است. برای مثال چای سیاه، خود دارای زیر مجموعه‌های زیادی می‌باشد. انواع چای از لحاظ کشت، چرخه برداشت و فرآوری، حفظ ارزش خواص گیاه چای و بسیاری از فاکتور‌های درجه‌بندی کیفیت چای با یکدیگر متفاوت هستند. شاید شنیده باشید که بهترین و عمده‌ترین چای در ایران، در شمال کشت می‌شود. بیایید کمی با انواع چای سیاه آشنا شویم.

چای سرگل بهاره

چای سرگل بهاره

 این چای سیاه از درختچه‌ای با شاخه‌های فراوان به وجود می‌آید. در قسمت انتهایی این شاخه‌ها، جوانه‌هایی روشن و تازه رشد می‌کند که به این جوانه‌ها غنچه سه برگ یا سرگل می‌گویند. این چای از بهترین چای‌های سیاه محسوب می‌شود. طول چای سرگل بهاره حدود دو سانتی‌متر است. هر چقدر به بخش پایین این درختچه برویم، برگ‌ها ضخیم‌تر، بزرگ‌تر و تلخ‌تر می‌شود. طعم و عطر این چای بسیار قوی و دلپذیر است. این چای برخلاف سایر چای‌ها به صورت خرد نشده خشک و عرضه می‌شود.

چای شکسته ممتاز

 این چای رتبه دوم چای سیاه را در ایران دارد. طعم و عطر این چای باعث شده که ممتاز نامیده شود. این چای، یک چای بهاره است. مراحل فرآوری چای ممتاز عبارت است از:

1. چیدن برگ‌های غنچه و برگ‌های پایینی
2. 2.     جدا کردن چوب بوته از برگ
3. 3.     عملیات فرآوری
4. 4.     خرد شدن
5. 5.     عرضه در بازار

چای قلمی

چای قلمی سیاه، سایز بزرگ‌تری دارد چرا که همراه با ساقه چیده می‌شود و از برگ‌های پایینی به دست می‌آید. در فرایند خشک کردن این چای، مرحله خرد کردن حذف می‌شود. چای ممتاز قلمی طعمی گس و دلپذیر دارد.

چای CTC یا کله مورچه‌ای

سی تی سی به معنای خرد کردن، گسستن و پیچیدن است. این چای بر خلاف چای ممتاز قلمی، سایر بسیار کوچک و گلوله‌ای دارد. چای آسام CTC هندوستان معروف‌ترین نوع این چای در دنیا به شمار می‌رود.

انواع چای

سه مورد از معروف‌ترین چای‌ها، چای سیاه، چای سفید و چای سبز است. خوب است بدانید که چای سیاه همان چای سبز است، که در زمره انواع دمنوش قرار دارند، با این تفاوت که در فرایند اکسیداسیون برگ‌ها بیشتر خشک می‌شود و طعم و رنگ آن تغییر می‌کند. خواص آنتی اکسیدانی چای بسیار بالا است.

چای سبز

 این چای از جوانه‌ها و گلبرگ‌های تازه گیاه چای به دست می‌آید. اکسایش در این چای بسیار کم است به همین دلیل رنگ آن کمرنگ‌تر است. از خواص چای سبز می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.

خاصیت ضد پیری و جوان‌سازی، افزایش طراوت پوست، تأثیر زیاد در کاهش وزن، کاهش کلسترول، پیشگیری از آلزایمر، رفع مشکلات دهان و دندان، تقویت استخوان‌ها و مفاصل، درمان بیماری‌های کبدی دارد.

چای سفید

از برگ‌های چای رسیده، چای سفید به دست می‌آید. به دلیل کرک‌های غنچه‌های این چای که پس از خشک شدن سفید می‌شوند، به آن چای سفید می‌گویند.

چای سفید خود انواع مختلفی دارد:

• گل صد تومانی سفید (white peony)
• ماه طلایی (golden moon)
• سوزن نقره‌ای (silver needle)
• ابر سفید (white cloud)

خواص چای سفید: کاهش قند خون و مشکلات قلبی و سکته، از بین برنده سرطان معده، سرطان روده بزرگ و سرطان پروستات، افزایش‌دهنده انرژی و کاهش‌دهنده استرس و سکته است. ‌

چای سفید دارای مقدار زیادی کاتشین (پلی فنول) است. کاتشین باعث کاهش بیماری‌های قلبی عروقی، سرطان‌ها، دیابت و خطرات حاصل از اشعه ماورای بنفش بر روی پوست می‌گردد.

نتیجه‌گیری

انواع دمنوش و انواع چای در سراسر جهان به مقدار زیاد تولید می‌شود، چرا که نیاز اصلی جامعه است. برخی دمنوش‌ها برای تنوع به نوشیدنی‌ها و برخی برای خواص درمانی‌شان مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته توجه داشته باشید که چای را با دمنوش اشتباه نگیرید. دمنوش به نوشیدنی گفته می‌شود که از گیاهان دارویی و ادویه جات تهیه می‌شود در حالی که چای نوشیدنی است که از گیاه کاملیا سیننسیس تهیه می‌شود. البته توجه داشته باشید که چای هم در انواع بسیار و متنوع در تمام دنیا وجود دارد.